De eerste generatie Fiat 1400cc T-jet motoren rolde in 2006 van de band. De huidige Abarthjes 500 595 695 worden nog steeds voorzien van deze motor. Inmiddels zijn er zeer uiteenlopende varianten van 120pk tot 190pk op de markt gekomen. Abarth heeft deze motor doorontwikkeld en de sterkste varianten zijn voorzien van een speciale Garrett turbocharger om af fabriek tot een vermogen te komen van wel 190pk.
Je zal begrijpen dat met deze turbo de 200pk grens uit de kleine 1.4 haalbaar is. Dit zorgt er voor dat de Garrett GT1446 turbo een enorm populaire turbo swap is. Er zijn diverse aanbieders van turbokits om te upgraden naar de snelste fabrieksuitvoering.
Omdat de T-jet motor inmiddels dus zo’n 15 jaar oud is, zijn de auto’s zoals de 120pk Grande Punto T-jet met de eerste generatie T-jet motor voor zo’n €2000,- of soms zelfs minder te vinden. Het zijn volwassen, lichte, sportieve en relatief goedkoop rijdbare auto’s. De wat oudere auto’s krijgen inmiddels ook andere type eigenaren; handige harry’s (m/v) van deze auto’s steken vaak zelf de handen uit de mouwen voor onderhoud, maar ook tuning. Dit is ook het type eigenaar dat eendergelijke ombouw zoals de GT1446 turbo swap zelf aangaat. Met een goede dosis verstand en twee rechter handen kan je zelf de volledige ombouw doen. Door het sourcen van enkele tweedehands onderdelen kan de ombouw onder de €1000,- voltooid worden. Ja inderdaad, een GT1446 ombouw voor minder dan €1000,-. Normaal gesproken kan je voor dat bedrag amper een losse turbo kopen. We doen hier geen uitspraken qua vermogen, maar over de haalbaarheid van een ombouw. We willen graag laten zien wat er mogelijk is met een beperkt budget, om kwalitatief gewoon goede ombouw te kunnen doen.
Wij hebben zelf een Grande Punto uit 2007 gekocht met de 120pk T-jet motor. De auto heeft 230.000km op de klok, en loopt verder goed. Terwijl deze auto gewoon dagelijks gebruikt (als leenauto voor onze klanten!) wordt, zijn we de benodigde spullen gaan verzamelen. Zodra we alles compleet hadden, kon de demontage en montage beginnen.
Dan zijn er vervolgens olieleidingen (aan/afvoer) uitlaat en luchtfilter die aangepast moeten worden. Carterventilatie en tankontluchting laten we uitkomen in een catchtank ipv terug aanzuigen door de turbo.
Wat hebben we nodig gehad voor de GT1446 turbo ombouw (€843,- totaal);
- GT1446 turbo + montageset €549,- (gereviseerd)
- Garrett uitlaatspruitstuk €225,- (gebruikt)
- 3″ V-band + 3″ simons uitlaat 90gr knik €15,-(ebay) + €20,- (Xtreme carstyling)
- Open luchtfilter met buis en silicon + slangklemmen €25 (autodoc)
- Alu pijpje om aanvoerleiding te verlengen €4,- (lokale hydrauliek winkel)
- Rubber slang om afvoerleiding te verlengen €5,- (lokale hydrauliek winkel)
De GT1446 turbo vind je hier: https://heliosracing.com/product/garrett-gt1446-abarth-55248413/
Update 2 november 2022
Inmiddels zijn we twee jaar verder met de Punto, we hebben zowel veel geleerd als ook nog zaken aangepast. De GT1446 is op een stock motor, met stock injectoren/uitlaat etc al een hele verbetering. Toch kwamen we niet hoger dan een kleine 165pk. De injectoren lopen tegen maximale dutycycle en volledig standaard 120pk uitlaat is behoorlijk restrictief, wat zorgt voor hoge EGT’s en inlaatluchttemperatuur. Vergis je niet, 165pk is echt veel sneller dan 120pk met chip, maar er zit meer in. We besloten de Punto verder aan te pakken, op een slimme manier zonder gigantische bedragen stuk te slaan. We hebben de Punto verder aangepast om hem beter te laten ademen en de brandstofvoorziening te upgraden;
- 380cc injectoren van een Ferrari 599 (straight fit)
- een 2.5″ uitlaatlijn. Protoxide downpipe, rest zelfbouw
- N/A nokkenassen. De N/A nokkenassen hebben meer lift dan de 120pk nokkenassen. Het is misschien geen simpele ingreep, maar wel goedkoop. Op de sloop koop je een complete N/A kop voor kleine €100,- Je gebruikt alleen de nokkenasdrager met nokkenassen, deze zet je compleet over.
Met deze setup hebben we de auto op de testbank gehad. Wij hebben bij bevriend bedrijf dat Alfa Romeo’s restaureert op de testbank gestaan. We halen 187pk en zo’n 270Nm. Dit is inmiddels vergelijkbaar/ net iets meer dan de supersport uitvoering. We weten dat we op de goede weg zitten. De inlaatluchttemperatuur is aan de hoge kan naar ons zin, waardoor we besluiten niet hoger te gaan en het te houden bij 187pk.
Na een tijdje rondgereden te hebben met 187pk ging het toch knagen; die 200pk grens moeten we toch zien te halen. Om nog 13 pk te kunnen winnen moet je echter nog een serieuze stap maken. Ons leek het meest logisch de GT1446 turbo te upgraden met billet wheel. Daarmee zouden we de inlaattemperatuur theoretisch weer een stuk omlaag moeten krijgen, plus de voordelen die een billet wheel turbo (ook wel hybrid turbo genoemd) hebben zoals opspoelen en een fractie meer lucht kunnen verplaatsen. De bestaande Hybrid turbo’s vonden we aan de dure kant, dus hebben we besloten zelf één in de markt te gaan zetten; De Helios Racing Billet wheel Hybrid turbo.
Billet wheel turbo
Een nieuw hoofdstuk, we hebben de billet wheel turbo gemonteerd, we wilde 1:1 terug naar de testbank om zo’n eerlijk mogelijk resultaat te krijgen wat betreft het verschil in vermogen. Echt spoelde deze turbo zoveel makkelijker op, dat de gasklep dicht ging om de turbodruk te begrenzen. We hebben dus alsnog software aanpassingen moeten maken om deze turbo lekker te laten werken. Uiteindelijk hebben we een veel mooiere drukopbouw in koppelcurve voor elkaar gekregen en met name het topvermogen kon de turbo vasthouden zonder te hoge inlaatluchttemperatuur.
Toen we eenmaal tevreden waren met het reageren van de turbo en de software klaar was, zijn we opnieuw naar de testbank gegaan. Deze keer haalde we 200pk. De koppelvraag hielden we op 270Nm, dus met als resultaat dat de turbo met name op hogere toeren verder doorloopt. De turbo spoelt snel op, bij 2900rpm hebben we 1.5 bar turbodruk. Uiteraard is een veel hoger koppel mogelijk, maar onthoudt dat dit een standaard 120pk motor/bak/koppeling is met bijna 250.000km ervaring. We willen hem graag heel houden. Tevens kunnen we met dit koppel de originele druksensoren houden.
Zoals je ziet, hebben we de turbodrukregeling voor de Billet wheel versie veel soepeler laten verlopen en houdt deze turbo makkelijker topvermogen vast. In de praktijk is een 200 (echte)pk Punto bizar snel en erg leuk om te rijden. Met datalogging op straat meten we 6,9s 0-100km/h en 14,9s op de quartermile. Ga die data maar eens vergelijken met die van een Abarth Punto Supersport :-).
De dag na de testbank hebben we de auto APK laten keuren en is met steekproef van de RDW goedgekeurd 😉 De RDW keurmeester (zelf met een Renault 5 alpine turbo) kon de Punto met de GT1446 ombouw wel waarderen.
Dat was mijn bijdrage met open informatie over het bouwen van een 200PK T-jet motor. Ik claim niet de beste, de snelste te zijn. Ik wil graag laten zien met welke middelen dit zelf uitgevoerd kan worden. Met de billet wheel turbo is waarschijnlijk meer mogelijk, maar mijn 200pk doel is voor nu bereikt. Wordt vervolgd?
